Chương 1

1

“Mặc đồng phục bẩn rồi đòi mua cái mới hả?”

Mẹ đứng ở cửa, quay đầu nhìn Hứa Tầm thay giày, nét mặt khi nhìn tôi lập tức chuyển sang khó chịu:

“Bẩn thì giặt, rách thì vá, đòi cái gì mà đòi? Tưởng mình là đại tiểu thư chắc?”

Khi nghe tôi lí nhí đáp lại, bà càng tỏ vẻ mỉa mai:

“Giặt không sạch thì chà mạnh vào!”

“Thôi được rồi, mẹ không rảnh dây dưa với con nữa, mẹ còn phải đưa em con đi học đàn. Nhớ rửa bát đấy, học xong con bé còn phải đi xem hòa nhạc nữa. Tầm bảy giờ mẹ về, sáu rưỡi bắt đầu nấu cơm là vừa, đừng để nguội.”

“Mẹ…”

Tôi còn chưa kịp nói hết câu thì cánh cửa đã bị đóng sầm lại ngay trước mặt.

Qua cánh cửa, tôi nghe thấy giọng Hứa Tầm vui vẻ:

“Giữa trung tâm mới mở một tiệm đồ Tây, con chưa ăn bao giờ, dì ơi, trưa nay mình đi nha?”

“Được, hôm nay dì sẽ đưa Tầm Tầm đi xả stress một chút.”

Tôi dường như có thể hình dung ra ánh mắt đầy cưng chiều của mẹ dành cho cô ấy.

Hứa Tầm là con gái duy nhất của cậu tôi.

“Hồi đó nhà nghèo, bà ngoại con lúc chia cơm đều nhường phần cho chồng với con trai trước. Nhưng cậu con thương mẹ lắm, bản thân đói cũng giấu cho mẹ nửa cái bánh bao. Ngày mẹ lấy chồng, cậu con đi mượn khắp cả làng mới gom đủ một đoàn xe rước dâu, chỉ để mẹ có mặt mũi trước nhà chồng…”

Từ bé, tôi đã thường xuyên nghe mẹ kể về những kỷ niệm thân thiết giữa bà và cậu.

Thế nhưng, đời không như mơ — hai năm trước, trên đường về quê, cậu mợ gặp tai nạn xe và qua đời.

Mẹ tôi khóc đến ngất xỉu, xuất viện xong liền đón Hứa Tầm về nhà.

Kể từ đó, bà dường như quên mất mình là mẹ tôi, mà chỉ còn nhớ mình là dì của Hứa Tầm.

2

Đang đờ đẫn suy nghĩ, thì điện thoại bàn trong nhà lại vang lên.

Tôi nhấc máy — lại là bà nội.

“Nhà các con ở bị dột nước trong nhà vệ sinh, không ai biết hả?”

“Ban quản lý khu phố còn gọi điện thẳng cho bà nữa đấy.”

“Ơ? Là Nhiễm Nhiễm à?”

“Có chuyện gì thế? Con đừng khóc nhé.”

Chiều hôm đó, bà nội xuất hiện trước cửa nhà.

Bà là một bà lão gầy gò, tóc bạc được chải gọn gàng, gò má hóp lại, nếp nhăn như vết dao khắc hiện rõ ở khóe mắt và chân mày. Đôi mắt xếch sắc lạnh, nhìn thôi cũng biết không dễ đụng vào.

Tôi mở cửa mời bà vào, trong lòng không khỏi căng thẳng.

Tôi không gặp bà nhiều. Bao nhiêu năm nay, bà sống một mình ở căn nhà cũ dưới quê, chỉ vào dịp lễ Tết ba mới đưa cả nhà về ăn một bữa.

Ngay cả trong bữa cơm, bà cũng ít khi cười, mỗi lần ba tôi định xoa dịu không khí, đều bị bà cắt ngang:

“Ăn xong thì về đi, đừng có lui tới nếu không có việc gì.”

“Tôi có lương hưu rồi, không cần các người phải lo.”

Mẹ tôi từng nói, bà nội rất bất mãn vì mẹ không sinh được con trai.

Bà hay kể lại, năm đó trong bệnh viện, bà nội vừa thấy tôi đã cau mày: “Con gái à?”

Từ nhỏ tới lớn, mẹ không ngừng than vãn với tôi về bà:

“Mụ già chết tiệt, rõ ràng chỉ có một thằng con trai mà cứ giữ khư khư nhà với tiền.”

Những lúc ấy, bà sẽ đâm vào trán tôi mà rít lên: “Tại mày không ra gì, nếu là con trai thì mẹ với ba mày đã sớm moi được tiền rồi.”

Mẹ luôn nói bà nội không ưa tôi.

Nhưng lúc này, ánh mắt mà bà nội dành cho tôi lại bình thản hơn ánh nhìn của mẹ rất nhiều.

Bà đứng nhìn quanh nhà, bất giác cau mày.

Tôi nhìn theo ánh mắt đó — là chiếc giường con của tôi, bị đặt ở một góc phòng khách.

3

Khi Hứa Tầm mới tới, chúng tôi cùng ngủ chung trong phòng ngủ của tôi.

Nhưng chỉ qua ngày hôm sau, cô ấy đã dụi mắt, rụt rè nói, cô ấy ngủ không sâu, thường hay gặp ác mộng. Còn tôi thì trong lúc ngủ lại trở mình, khiến cô ấy cả đêm không yên giấc.

“Dì ơi, con chỉ cần nhắm mắt lại là lại thấy hình bóng ba, con nhớ ba lắm…”

Mẹ tôi đau lòng đến mức không chịu nổi, chỉ đành đưa ánh mắt đầy áy náy nhìn về phía tôi.

“Em con mới tới, chưa quen chỗ ở, con nhường phòng cho em trước đi. Dù sao nó chỉ ở tạm thôi, đợi nó đi rồi, con dọn về lại cũng được mà.”

“Con là chị, phải nhường nhịn em.”

Hồi đó tôi cũng rất thương đứa em họ mất cha mẹ này, nên không ý kiến gì, liền nhường phòng cho cô ấy.

Nhưng chẳng ai ngờ, sau khi Hứa Tầm dọn vào nhà tôi thì không còn ý định rời đi nữa. Còn tôi thì ngủ trên chiếc giường gấp ở phòng khách suốt hai năm trời.

Bà nội qua điện thoại đã sớm biết rõ đầu đuôi, lúc này đang dùng ánh mắt sắc như dao nhìn tôi:

“Muốn bao nhiêu?”

“Hai trăm!” Tôi vội vàng mở miệng, còn vội vàng bổ sung một câu: “Con sẽ trả lại cho bà.”

Nghe vậy, bà lão bật cười:

“Trả? Một con nhóc như mày, gặp chuyện thì chỉ biết khóc lóc, lấy gì mà trả?”

Tôi sững người, khuôn mặt nóng bừng đỏ ửng:

“Con có thể đi làm thêm, đi rửa bát.”

“Hoặc đi nhặt chai nhựa…”

Nói đến đây, giọng tôi nhỏ dần vì xấu hổ.

Trước đây tôi cũng từng nhặt chai nhựa.

Từ khi Hứa Tầm đến, tiền tiêu vặt của tôi cũng dần dần biến mất.

Mẹ nói, trong nhà giờ có hai đứa trẻ, mỗi đồng bạc phải bẻ đôi ra mà chi, bắt tôi phải tiết kiệm.

Nhưng mẹ đâu biết, nhà ăn trong trường đã tăng giá, tiền sinh hoạt mẹ đưa mỗi tuần cho tôi đã không còn đủ nữa.

Tôi cũng từng ngập ngừng xin mẹ tăng thêm tiền.

Nhưng lần nào mẹ cũng bực bội:

“Sao chỉ có mình mày xài không đủ? Tầm Tầm có bao giờ đòi tiền đâu.

Người ta ăn đủ, mày thì không, mày tưởng mày đầu thai thành Trư Bát Giới chắc?”

Thế nhưng mẹ ơi, tiền sinh hoạt hai trăm đồng mỗi tháng mà ông bà ngoại Tầm Tầm gửi tới, mẹ đều đưa hết cho cô ấy.

Chỉ vì mẹ nói, mẹ tuyệt đối không tham của cháu gái lấy một đồng.

Nhưng với tôi — đứa con ruột của mẹ, thì mẹ có thể mặc sức bớt xén.

Tôi không có tiền, chỉ đành lặng lẽ trên đường đi học nhặt những vỏ chai người khác vứt lại.

Một cái chai nhựa bán được một hào, mỗi ngày chỉ cần nhặt hai mươi cái, sáng hôm sau tôi có thể mua được một cái bánh bao đem tới trường ăn.

Khi mẹ phát hiện tôi nhặt chai nhựa, mẹ giận dữ cực độ.

“Nhà này thiếu cơm cho mày ăn à? Hay thiếu nước cho mày uống? Mặt mũi đâu rồi mà mày đi lượm rác? Mày bày ra cái trò này để cho ai xem hả?”

Khuôn mặt mẹ méo mó vì giận dữ, gào thét trong ký ức của tôi:

“Em mày nói, vì mày nhặt rác nên bạn bè trong lớp đều cười nhạo nó!

Mày để nó còn mặt mũi nào ở trường nữa?”

Khóe môi Hứa Tầm lúc ấy hơi cong lên, lẫn trong ký ức tối tăm mịt mù của tôi.

Cuộc cãi vã cuối cùng cũng phải nhờ ba tôi ra mặt mới chấm dứt.

“Được rồi, ồn ào đủ chưa? Để hàng xóm cười cho hả?”

Ba tôi với thái độ như vị cứu tinh phán một câu:

“Mỗi tuần thêm cho nó mười đồng, mày cũng đừng chọc mẹ mày giận nữa. Nhà có hai đứa nhỏ, mẹ mày cực khổ thế nào, mày phải biết điều một chút.”

4

Khi kể với bà nội mọi chuyện, lòng tôi đầy thấp thỏm. Tôi sợ bà cũng sẽ giống mẹ, mắng tôi không biết liêm sỉ.

Nhưng ngoài dự đoán của tôi, bà chẳng nói gì, chỉ lôi từ chiếc túi đeo bạc màu ở eo ra hai tờ tiền lớn, đưa cho tôi:

“Lấy đi.”

“Cảm ơn bà nội!”

Tôi mừng rỡ nhận lấy, cẩn thận cất tiền vào người.

Đúng lúc này, cửa lớn bị ai đó đẩy ra.

“Mẹ?”

Ba tôi vác theo đồ nghề câu cá, vẻ mặt hơi bất ngờ: “Mẹ tới lúc nào vậy?”

Nhìn thấy bà nội, nét mặt ba tôi có chút lúng túng:

“Sao mẹ không báo trước cho con với Thu Hà biết một tiếng, để tụi con ra bến xe đón mẹ.”

Đối diện với đứa con trai duy nhất, sắc mặt bà nội vẫn bình thản, mí mắt hơi cụp xuống, giọng nói đều đều:

“Mẹ còn chưa lú lẫn tới mức đó, không cần các người bận tâm.”

Đến giờ ăn tối, khi mẹ và Hứa Tầm trở về, không khí trên bàn cơm càng trở nên ngột ngạt.

“Mẹ ơi, lần này mẹ định ở lại bao lâu ạ? Nhà mình bình thường chỉ có bốn người, chăn đệm dư đều cất hết rồi. Nếu mẹ ở lâu, để mai con lấy thang trèo lên kho lấy xuống, cũng không phiền lắm đâu.”

Mẹ tôi mặt mày niềm nở.

Nhưng bà nội chỉ phẩy tay:

“Không cần, tôi không làm phiền ai hết, ngày mai tôi đi.”

“Vậy tối nay…”

“Tối nay tôi ngủ chung với Nhiễm Nhiễm trong phòng nó.”

Bà nội gắp một đũa rau xanh.

Hứa Tầm trợn to mắt, ánh mắt cầu cứu nhìn về phía mẹ tôi, mẹ tôi lập tức vội vàng:

“Mẹ ơi, phòng đó giờ Tầm Tầm đang ở tạm mà…”

Bà nội như chẳng hề để ý đến sự trao đổi giữa hai người, chậm rãi lên tiếng:

“Đúng rồi, tôi cũng định nói chuyện này.”

Bà lau miệng, khẽ hừ một tiếng từ trong mũi:

“Con dâu à, năm đó các người năn nỉ ỉ ôi đòi căn nhà này để cho Nhiễm Nhiễm học ở trường tốt, rốt cuộc cũng chiếm được. Giờ lại dắt một đứa ngoài vào, tôi nhịn cũng được đi. Nhưng muốn ép cháu gái ruột của tôi nhường phòng, thì không chấp nhận nổi đâu.”

Nghe bà nội nói vậy, tôi có chút sửng sốt, rồi lòng trào dâng một cảm giác cảm động.

Thì ra, vẫn luôn có người quan tâm tôi.

Mẹ tôi bao lâu rồi không bị người ta mắng như thế, mặt tái xanh lại, nhưng giọng thì vẫn phải dịu xuống:

“Mẹ nói vậy chứ, Tầm Tầm cũng là người nhà mình mà. Với lại phòng đó, là do chính Nhiễm Nhiễm thấy thương em nên tự nguyện nhường. Đúng không, Nhiễm Nhiễm?”

Câu cuối cùng, ánh mắt mẹ tôi đã ngầm mang theo uy hiếp.

Tôi im lặng không nói.

Gương mặt bà nội sầm xuống:

“Mày tưởng tao mù chắc, Hứa Thu Hà!

Còn dám tiếp tay cho người ngoài ức hiếp cháu gái tao, thì mày cũng xéo khỏi cái nhà này đi!”

Không khí lập tức đông cứng lại.

Ba tôi vội vàng lên tiếng hòa giải:

“Mẹ ơi, mẹ ăn cơm đi ạ.”

“Đến lượt mày đấy,”

Ánh mắt bà nội quét qua mặt ba tôi:

“Giả câm giả điếc, mày cũng cút luôn cho tao!”

Cả căn phòng im phăng phắc.

Sống an nhàn quen rồi, ba mẹ tôi suýt nữa quên mất, căn nhà này vẫn còn đứng tên bà nội.

Khoé mắt Hứa Tầm đỏ lên:

“Dì ơi, dì đừng vì con mà giận bà nội. Con vốn không thuộc về căn nhà này, thôi cứ để phòng lại cho chị Nhiễm đi.”

Thấy Hứa Tầm rưng rưng nước mắt, mẹ tôi đau lòng không chịu nổi, ánh mắt nhìn bà nội tràn đầy oán hận:

“Chúng ta đang sống yên ổn, chuyện trong nhà mình, dựa vào đâu mà mẹ can thiệp…”

“Chát.”

Một cái tát giáng thẳng lên mặt mẹ tôi.

Bà ta ôm má, ánh mắt hoảng hốt nhìn chằm chằm ba tôi.

Ba tôi đứng dậy, sắc mặt nghiêm nghị, lần đầu tiên giống như một người chủ gia đình thực thụ:

“Đủ rồi!

Mẹ nói đúng!