Chương 1

1

Năm tôi năm tuổi, mẹ tôi mang thai.

Để trốn tránh chính sách kế hoạch hóa gia đình, bà ném tôi sang cho cậu tôi nuôi.

Nhưng nhà cậu làm sao chịu được?

Cậu mợ đã có một cặp song sinh – một trai một gái – lúc đó đang học lớp sáu, là giai đoạn bắt đầu tốn kém.

Dù cậu và mợ đều chăm chỉ làm ăn, điều kiện kinh tế khá hơn nhà tôi một chút, nhưng bỗng dưng thêm một đứa trẻ thì vẫn là gánh nặng quá lớn.

Mợ tôi kiên quyết phản đối, nói nếu cậu nuôi tôi thì bà sẽ ly hôn.

Mẹ tôi quỳ lạy van xin ngay trước cửa nhà cậu.

Thời buổi đó, nhà nào có chút động tĩnh là cả xóm kéo nhau đến hóng chuyện.
Dù gì công việc thì mai vẫn có thể làm, còn chuyện hay ho thì chỉ diễn ra trong một đêm.

Một đám người đứng chỉ trỏ trước cửa nhà cậu.

Mẹ tôi năn nỉ cậu, nói cứ coi như nhặt được một con chó con mèo, cho tôi ăn đỡ đói là được rồi.

Bà ném tôi lại nhà cậu, rồi quay lưng bỏ đi.

Mặc cho mợ tôi mắng chửi thậm tệ, bà không thèm quay đầu lấy một lần.

Tôi không dám theo mẹ, bà bảo nếu không chết ở nhà cậu thì ra ngoài đường làm ăn xin mà sống.

Mợ tôi không cho tôi vào nhà, tôi chỉ biết ôm đầu gối ngồi trước cửa suốt cả đêm.

Tôi ngước nhìn trăng tròn, lắng nghe tiếng cãi nhau của cậu mợ vọng ra từ trong nhà.

Đêm đó đáng sợ thế nào, tôi đã không còn nhớ rõ nữa.
Tôi chỉ nhớ trăng đêm ấy rất tròn, rất trắng.

Tôi tưởng tượng trong đầu, rằng Hằng Nga trên cung trăng nhìn thấy tôi bị mẹ bỏ rơi, sẽ xuống trần đưa tôi về Quảng Hàn cung.

Nếu tôi được lên cung trăng rồi, ba mẹ phát hiện tôi biến mất, nhất định sẽ hối hận vô cùng.
Đến lúc đó, dù họ có khóc lóc van xin tôi quay về, tôi cũng sẽ không về nữa.

2

Giữa lúc cậu và mợ đang cãi nhau, tôi ngủ thiếp đi.

Không rõ họ đã bàn bạc thế nào, sáng hôm sau, cậu đánh thức tôi – đứa trẻ ngủ trước cửa – rồi dắt tôi vào nhà.

Mợ tôi mặt lạnh như băng, đang “tạch tạch tạch” đạp máy khâu.

Anh chị họ đã đi học từ sớm.

Tôi rón rén bước tới trước mặt mợ, nhìn gương mặt u ám đến đáng sợ của bà, run rẩy không dám thở mạnh.

Cậu tôi đẩy nhẹ tôi một cái từ phía sau, bảo:
“Chào mợ đi con.”

Tôi lập tức ngoan ngoãn nói:
“Cháu chào mợ ạ.”

Mợ chẳng buồn để ý, đến một ánh mắt cũng không thèm cho tôi.

Tôi quay sang nhìn cậu, cậu bất lực nói:
“Không sao đâu, mợ con chỉ đang giận thôi. Đợi bà nguôi rồi là ổn cả. Bà ấy nhìn vậy thôi, chứ là người mềm lòng lắm.”

Tôi gật đầu như hiểu như không, rồi lấy hết can đảm hỏi mợ:
“Mợ ơi, mợ thích mèo hay thích chó ạ?”

Cuối cùng mợ cũng chịu bố thí cho tôi một ánh nhìn, lạnh nhạt nói:
“Chẳng thích con nào cả.”

Lời tôi chuẩn bị kỹ càng bỗng nghẹn lại trong họng, không nói ra được nữa.

Ban đầu tôi nghĩ, nếu mợ thích mèo, tôi sẽ bắt chước kêu “meo meo”.
Nếu mợ thích chó, tôi sẽ học kêu “gâu gâu”.

Suy nghĩ của một đứa trẻ năm tuổi thật ngây ngô, nhưng tôi khi đó chẳng hiểu gì, cũng chẳng có gì cả.
Tôi thật sự không biết làm gì mới có thể khiến mợ – người có vẻ rất ghét tôi – chịu giữ tôi lại.

Sau khi cậu đi làm, chỉ còn tôi và mợ ở nhà, tôi càng sợ hãi hơn.
Tôi lo mợ sẽ nhân lúc cậu vắng mặt mà đuổi tôi đi.

Lúc mợ nấu cơm, tôi chủ động giúp bà nhặt rau, nhưng bị bà cau có đuổi ra khỏi bếp.

Vậy nên tôi lén đi khắp các phòng, gom hết quần áo dơ, mang vào nhà vệ sinh để giặt.

3
Khi anh chị họ về đến nhà sau giờ tan học, mợ tôi đã nấu xong cơm, bà bảo anh họ tôi – Giang Thâm – gọi tôi ra ăn, Giang Thâm tìm thấy tôi trong nhà vệ sinh.

Anh ấy nói:

“Thúy Hoa, mẹ gọi em ra ăn cơm.”

Tôi ngoan ngoãn cười:

“Anh ăn trước đi, em không đói, em đang giặt đồ.”

Giang Thâm nhìn kỹ thứ trong tay tôi, bỗng đỏ mặt kêu lên:

“Mẹ ơi —— sao mẹ lại để em ấy giặt cả cái đó của con?!”

Mợ tôi hùng hổ xông vào, thấy tôi đang cầm cái quần lót bốn góc của anh họ, định nói gì lại thôi, vẻ mặt vô cùng kỳ quặc.

Tôi không hiểu vì sao.

Ở nhà, tôi cũng giặt đồ cho bố như vậy, nên tôi không thấy có gì sai cả.

Mợ ra lệnh:

“Đừng giặt nữa, ra ăn cơm!”

Tôi lễ phép nói:

“Mợ ơi, con không đói, không cần ăn đâu ạ, con thấy quần áo bẩn quá, nên con lấy ra giặt cho sạch, sắp giặt xong rồi.”

Ai ngờ mợ tôi chẳng thèm nghe, giật phắt quần áo trong tay tôi ném vào chậu, rồi nghiêm khắc quát:

“Ra ăn cơm, nếu không tao bảo cậu mày đưa mày về lại nhà mày đấy!”

Tôi sợ đến mức không dám nói gì, lập tức răm rắp ra ăn cơm, thấy chị họ Giang Thiển đang ngồi ăn, tôi ngoan ngoãn chào:

“Chị ơi, em chào chị.”

Chị ấy làm như không nghe thấy, vẻ mặt cũng lạnh tanh giống y như mợ, mắt cụp xuống, không thèm liếc tôi một cái.

Sự xuất hiện của tôi khiến Giang Thiển cực kỳ khó chịu, trước đây chị có một phòng riêng, giờ phải nhường cho tôi ở chung.

Bố mẹ chị vốn rất tình cảm, bây giờ cãi nhau suốt đêm, thậm chí còn nói đến ly hôn, chị rất ghét tôi – cái kẻ gây họa này.

Tôi ngượng ngùng đi xới cơm, xới xong lại sợ quá tay, bèn bớt một nửa đổ lại vào nồi, xới cơm xong, tôi gắp ba cọng cải thìa vào chén, chuẩn bị ra ngồi ghế con ăn.

Mẹ tôi từng nói, con gái không được ngồi bàn ăn.

4
Mợ tôi hỏi:
“Mày đi đâu đấy?”

Tôi chỉ cái ghế con dưới chân mợ, nói:
“Con ngồi ở đây ăn ạ.”

Mợ nhìn chén cơm nhỏ của tôi, biểu cảm như đang đấu tranh nội tâm, vài giây sau, bà bỗng chửi một câu tục, rồi đứng dậy rửa một cái tô lớn, đổ phần cơm tôi đã xới vào đó, thêm hơn nửa bát cơm nữa.

Bà gắp hai đũa cải thìa xanh mướt, một đũa trứng chiên vàng ruộm, một đũa khoai tây xào vàng óng rồi còn lựa mấy sợi thịt heo kho màu nước tương trong đám khoai tây, ném mạnh vào tô tôi.

“Ăn! Ngồi đây mà ăn!”

Tôi sợ đến mức không biết phải làm sao, rụt rè nói:

“Mợ ơi, nhiều quá ạ…”

Tôi cứ nghĩ mình nên ăn ít thôi, tôi vội vàng lắc đầu, mợ cứ ép ăn làm tôi bỗng thấy ấm áp đến mức chảy nước mắt.

Giang Thiển bỗng nói:

“Đồ mít ướt.”

“Xin lỗi chị họ, em chỉ là vui quá thôi, bố mẹ không cần em, may mà cậu mợ chịu nuôi em, em không phải làm ăn mày nữa.”

Giang Thiển im lặng, mợ tôi bĩu môi nói với chị:

“Ăn đi, mày nhiều chuyện nhất nhà đấy!”

5

Tuần đầu tiên tôi đến nhà mợ, có một đôi én nhỏ làm tổ trên ban công, mợ nói đó là điềm lành.

Nhờ phúc khí của chim én, mợ tôi vui vẻ, vừa đạp máy khâu vừa hát, còn may cho tôi một bộ đồ mới.

Mợ dạy tôi hát:

“Én nhỏ mặc áo hoa, mỗi năm xuân lại về đây, em hỏi chim én vì sao đến? Én nói: bà già à, lo mà quản chuyện của bà đi!”

Tôi học theo từng câu một, khi tôi hát được cả bài, bộ đồ cũng hoàn thành.

Mợ bảo tôi mặc thử, bà dùng mảnh vải đen và trắng thừa từ chỗ may đồ cho người khác, ghép lại thành một chiếc áo khoác nhìn như con chim én thật sự, mặc vào vừa khít.

Mợ đứng nhìn tôi, gật gù:

“Nhìn như con én nhỏ vậy, tay nghề mợ đúng là miễn chê, cởi ra đi, mợ thêu thêm họa tiết.”

Tôi nằm sấp trên bàn, chăm chú nhìn mợ dùng chỉ đen và trắng, như làm phép thêu ra một con én nhỏ.

Mợ giơ lên cho tôi xem, có chút đắc ý:
“Thế nào?”

Tôi gật đầu lia lịa:
“Giống y con én trên ban công luôn ạ!”

Mợ “hừ” một tiếng:
“Tất nhiên rồi, tay nghề mợ mà, mười dặm tám làng không ai bằng!”

Mợ tôi là thợ may rất giỏi, hàng xóm láng giềng đều tìm đến nhờ bà sửa đồ, một ngày bà có thể kiếm hai ba chục tệ, nhiều nhất lên đến bốn năm chục.

Mợ bảo:
“Chỉ cần tự nuôi nổi mình thì mới sống thẳng lưng được, không phải nhìn sắc mặt ai cả.”

“Quan trọng nhất của một người là phải tự lo được cho bản thân.”

“Phải ngửa tay xin người ta mới là khổ nhất.”