Chương 1

1.

Trước khi Thôi gia đón ta vào kinh, ta đã đến nha môn phủ Hoè Lý ở Ung Châu, tìm Tri phủ Lý đại nhân xem một quẻ.

Lão tiểu quan ấy đầu đội mũ ô sa, thân mặc áo cổ tròn, đứng trước mặt ta, vẻ mặt đầy khó xử:

“Cô nương, xin người tha cho tiểu nhân, tiểu nhân chỉ là một tri phủ, nào biết xem mệnh đoán số gì đâu?”

Hoè Hoa ôm kiếm trong lòng, đứng một bên, còn ta thì ngồi trên ghế trên công đường, tay chống cằm, cười nhạt:

“Mười năm trước, chẳng phải Lý đại nhân còn bày quán xem bói trên phố Bình Lăng sao? Nay dâng tiền mua quan, từng bước thăng chức, chẳng lẽ lại quên sạch bản lĩnh cũ rồi?”

Lý Tri phủ mồ hôi túa ra trên trán, lắp bắp nói:

“Tiểu nhân không biết đã đắc tội gì với cô nương…”

“Chẳng nói đến đắc tội,” ta thản nhiên đáp, “chỉ là mấy ngày trước, gặp ngày giỗ của mẫu thân ta, bệnh cũ lại tái phát, ta đã tìm sẵn dây thừng chuẩn bị treo cổ. Nào ngờ nghe tin Thôi gia ở kinh thành đã cho người đến, hiện đang trọ ở dịch quán trong nha môn. Đại nhân cũng biết, phụ thân ta là Thôi Khiêm, Lễ Bộ Thị Lang, phẩm hàm tam phẩm. Ông muốn đón ta hồi kinh, ta thân là trưởng nữ Thôi gia, há có thể không theo phụ mệnh?”

“Vậy ý cô nương là…?”

“Ta tìm Vương mù trong thành xem một quẻ, lão nói chuyến đi này hung hiểm, sẽ gặp họa huyết quang.”

Ta mở mắt, nhìn thẳng vào Lý Tri phủ, khóe miệng cong lên một nụ cười nhàn nhạt:

“Ta không quá tin lời ấy. Năm mười hai tuổi, mẫu thân ta treo cổ chết tại trang viện ở huyện Mi. Hai năm trước, nhà ngoại ta bị thổ phỉ cướp phá, Lê gia diệt môn, chỉ còn mình ta sống sót. Thế nên ta cứ nghĩ, bản thân mình mệnh cứng.”

“Trên đời này, trừ phi ta tự muốn chết, bằng không chẳng ai có bản lĩnh lấy được mạng ta. Đại nhân thấy có phải không?”

Lý Tri phủ lau mồ hôi trên trán, vội vàng phụ họa:

“Cô nương nói chí phải, người nhất định là phúc tinh chiếu mệnh.”

“Phúc khí của ta, còn trông cậy vào việc đại nhân thành toàn.”

“Xin cô nương cứ phân phó.”

“Thôi gia đã cho người đến, tất nhiên sẽ dò hỏi về ta. Đại nhân biết phải làm thế nào rồi chứ?”

“Biết, biết rồi. Cô nương cứ yên tâm, ai dám nói năng bừa bãi, tiểu nhân quyết không tha.”

“Vậy thì đa tạ đại nhân.”

Ta đứng dậy, khẽ gật đầu.

Lý Tri phủ vội vàng hoàn lễ:

“Đó là bổn phận của tiểu nhân, cô nương không cần khách sáo.”

2.

Ta, Thôi Âm, trưởng nữ Thôi gia, Lễ Bộ Thị Lang ở Kinh thành.

Từ thuở nhỏ, ta lớn lên ở nhà ngoại tại Ung Châu.

Ung Châu mười lăm huyện, nhắc đến cái tên Thôi Âm này, e rằng chẳng ai biết đến.

Nhưng nếu nói đến Lê Bạch, thì người người đều hay.

Lê Bạch là cái tên mà Nhị tiểu thư nhà họ Diêu đặt cho ta năm ta mười tuổi.

Thuở ấy, ta và mẫu thân cùng sống tại nông trang huyện Mi.

Trang viện ấy là sản nghiệp nhà ngoại ta – Lê gia, nhưng ông ngoại ta đã mất nhiều năm trước.

Ông cũng vì bị đả kích tinh thần mà ra đi.

Bởi có một đứa con gái khiến người ta chê cười nhục nhã.

Trước khi xuất giá, mẫu thân ta từng đem lòng tư tình với một vị biểu huynh họ hàng xa đến nương nhờ tại gia.

Ông ngoại ta không vừa mắt người đó, khi ấy tổ phụ ta còn làm tiểu quan ở kinh thành, lại là bằng hữu lâu năm của ông ngoại.

Thuở trẻ, tổ phụ cũng từng lận đận, lúc vào kinh ứng thí ngang qua Ung Châu, kết giao với nhà ngoại ta – vốn là thương nhân buôn bán.

Ông ngoại giúp tổ phụ một khoản bạc, sau này tổ phụ làm quan nơi kinh thành, liền đính ước trưởng tử nhà mình với mẫu thân ta.

Mẫu thân từ Ung Châu gả đến Thôi gia.

Ông ngoại ta giàu có, hồi môn của mẫu thân ta đầy ba chiếc thuyền lớn.

Mẫu thân ta gả cho trưởng tử Thôi gia – Thôi Khiêm.

Ba năm yên ổn, sinh được một trai một gái, cuộc sống cũng tạm coi là bình lặng.

Tiếc rằng, sau đó vị biểu huynh từng nương nhờ nhà ngoại ta theo Nhị cữu cữu vào kinh buôn bán, tạm trú tại Thôi gia.

Khi ấy ta còn chưa đầy nửa tuổi, mẫu thân và vị biểu huynh kia bị bắt gặp trong phòng phía sau viện với y phục không chỉnh tề.

Người người đều mắng mẫu thân ta là loại đàn bà lăng loàn, đứa con gái sinh ra cũng bị bảo là nghiệt chủng chẳng rõ cha.

Vị biểu huynh kia bị Thôi gia đánh chết tại chỗ.

Mẫu thân ta như thế, lẽ ra vì giữ mặt mũi cho con cái, phải treo cổ tự tận mới phải.

Nhưng Nhị cữu cữu không đành lòng, cùng với nha hoàn và nhũ mẫu hồi môn của mẫu thân, lén đưa bà trở về Ung Châu.

Bọn họ vừa đặt chân tới nhà, Thôi gia đã đưa hưu thư tới Lê gia.

Ông ngoại ta vốn đã bệnh nằm liệt giường, bị chuyện này làm cho tức chết.

Ta lớn lên trong nhà ngoại, sau khi ông ngoại mất, gia sự do Đại cữu cữu và Nhị cữu cữu quản lý.

Mẫu thân ta sống chẳng dễ dàng gì, bởi hai cữu mẫu luôn khinh miệt, chửi rủa bà.

Ngày tháng của ta cũng chẳng khá hơn, biểu ca con Đại cữu cữu thường mắng ta là nghiệt chủng, thừa cơ đá ta một cái.

Khi ta còn rất nhỏ, đã quen nghe cữu mẫu nói những chuyện dơ bẩn ấy, nghe bà chửi rủa mẫu thân ta, bảo bà là đồ tiện nhân, dâm phụ.

Lúc ấy ta còn chưa hiểu, cho đến một đêm khuya nọ, ta nằm trên tiểu tháp trong phòng mẫu thân, nghe thấy trong màn có tiếng động lạ.

Mẫu thân ta thở gấp, giọng đầy van xin:

“A Âm ngủ rồi, đừng đánh thức con bé, nhẹ chút thôi.”

Giọng nam kia thở hổn hển, không ngừng thì thào:

“Nguyệt Nương, nàng là của ta, là của ta.”

Nguyệt Nương là nhũ danh của mẫu thân ta.

Giọng nam ấy nghe rất quen, ta nhận ra đó chính là Nhị cữu cữu.

Nhưng khi ấy ta còn nhỏ, chẳng hiểu gì cả.

Cho đến một ngày, chuyện xấu bại lộ, Nhị cữu mẫu nổi điên, đánh mẫu thân ta mặt mày sưng đỏ, còn ho ra máu.

Đại cữu mẫu thì mắng nhiếc không ngớt, Đại cữu cữu chỉ im lặng chẳng nói lời nào.

Bọn họ bảo đây là ô nhục gia môn, thế là Nhị cữu cữu bị nhốt lại.

Cuối cùng, để che giấu chuyện này, ta và mẫu thân bị đuổi về nông trang ở huyện Mi.

Năm đó ta bảy tuổi.

Trang viện là sản nghiệp của Lê gia, nhưng quản sự nơi đó lại chẳng coi chúng ta là chủ.

Nghĩ lại thì chắc hẳn là do mấy cữu mẫu sai bảo, cố tình hành hạ mẹ con ta.

Vậy nên hai mẹ con ta ở bị sắp xếp vào góc viện hẻo lánh, ngày mưa thì sân ngập bùn, mái nhà thì dột nát.

Mùa đông chẳng có lò sưởi, chăn đệm ẩm thấp lạnh buốt, khiến tay chân nứt nẻ, lở loét.

Nhưng mẫu thân ta lại rất vui vẻ.

Bà đã rất lâu rồi không cười như thế, dẫn ta dọn dẹp sân vườn cũ kỹ, lau chùi bàn ghế sạch sẽ không một hạt bụi.

Bà còn hái hoa ngoài đồng, bẻ cành liễu, đan thành vòng hoa đội lên đầu ta.

Bà cười nói với ta:

“A Âm, từ nay về sau, nương sẽ cùng con sống những ngày thật tốt.”

Ta chưa từng thấy bà cười tươi như thế bao giờ.

Mẫu thân ta, tính tình nhu nhược, thực chất là người rất nhát gan.

Ngoại gia ta là phú thương, bà vốn là tiểu thư khuê các được nuông chiều từ bé.

Nhưng sau này, bà làm đủ mọi việc: mặc áo thô vải bố, cầm cuốc xuống ruộng, bổ củi nấu cơm, quây chuồng nuôi gà.

Lúc rảnh rỗi, bà dạy ta đọc sách, nào là nữ đức nữ huấn, tam cương ngũ thường.

Ta không thích mấy thứ sách ấy, trên đó viết rằng:

“Phụ nhân có ba điều phải theo, không được tự chuyên quyền,” khiến ta nhíu mày khó chịu.

Thế là ta xé sách ra làm củi đốt.

Mẫu thân thấy vậy, quýnh quáng giậm chân, nói với ta rằng giấy rất đắt, sách cũng rất quý.

Ta lại nhíu mày, nói với bà:

“Nếu đã biết giấy quý, sao còn phung phí mua mấy thứ này làm gì?”

Bà lắp bắp:

“Ta từ nhỏ đã học những thứ này, nữ nhi nhà lành ai cũng phải hiểu…”

“Người thấy con giống nữ nhi nhà lành sao?”

Ta thề, lời ta nói không mang chút ý tứ gì khác, chỉ đơn thuần cảm thấy, cảnh ngộ như mẹ con ta rơi vào nông trang, ngày tháng đã khổ cực lắm rồi, việc cần lo chỉ là cơm no áo ấm.

Nhưng bà lại hiểu lầm ý ta, sắc mặt tái nhợt, mắt đỏ hoe, lặng lẽ quay vào phòng.

Ta biết bà đang khóc, nhưng ta chẳng có tâm tư mà để ý.

Ta phải đi giết chó mổ mèo, cùng với một thằng bé ngốc sống ở quê huyện Mi.

Năm đó ta mười tuổi, thằng bé ngốc ấy còn nhỏ hơn ta, chân trần dơ dáy, đầu tóc bù xù, gầy nhom như que củi.

Lần đầu gặp nó, là ở ngôi miếu hoang trong làng, nó dùng cái bình sứ vỡ nhóm lửa nấu thịt.

Từ khi dọn về trang viện sống, đã ba năm ta chưa được ăn miếng thịt nào.

Ngửi thấy mùi thịt, ta lần theo tới miếu, thấy nó đang ngồi chồm hổm một bên, mắt dán chặt vào cái bình.

Nó ngốc nghếch cười với ta, còn hào phóng chia cho ta một bát thịt.

Không có muối, cũng chẳng nêm nếm gì, nhưng ta lại ăn ngấu nghiến sạch sành sanh.

Thật ngon lành.

3.

Từ đó, ta biết thằng ngốc ấy tên là Lam Quan.

Hắn không phải dân bản xứ ở Hòe Lý, Ung Châu.

Cũng tuyệt chẳng phải xuất thân từ nhà lành gì.

Hắn thuở nhỏ lưu lạc đầu đường xó chợ, bị bọn buôn người bắt cóc đưa tới Ung Châu.

Rửa ráy sạch sẽ xong, hóa ra lại là một tiểu hài tử xinh đẹp khôi ngô, lập tức lọt vào mắt quản gia nhà họ Triệu trong thành, bị mua về làm tiểu đồng.

Cái tên Lam Quan này, cũng là do Triệu lão gia, người thích thơ văn ấy, đích thân đặt cho hắn.

Nhưng về sau, bọn họ lại nhẫn tâm đuổi hắn ra khỏi phủ.

Bởi vì thằng nhỏ này đầu óc có vấn đề, làm gì cũng hỏng, lại ăn khỏe vô cùng.

Hắn còn có sức lực kinh người, đầu óc mụ mị, đói bụng thì trực tiếp dùng tay không bóp chết con chó lớn của lão gia, lột da ăn thịt.

Họ đánh hắn sống dở chết dở, rồi vứt ra ngoài.

Lam Quan lang bạt ở ngôi miếu hoang trong làng đã hai năm rồi.

Hắn có thể sống sót yên ổn, đều nhờ vào cái tài giết chó mổ mèo.

Thỉnh thoảng hắn cũng chui vào rừng, bắt rắn nướng ăn.

Ta và hắn trở thành bạn tốt, hắn cười ngốc nghếch gọi ta là Âm Âm.

Về sau, chúng ta thường lang thang khắp mười lăm huyện Ung Châu, nhiều nhất có ngày giết trộm mười con chó.

Ta còn nhặt được một con mèo ngọc trắng cỡ thước ở thành Hòe Lý.

Con mèo ấy lông trắng như tuyết, sạch sẽ không vướng chút bụi trần, cổ còn đeo một chiếc vòng bạc, trên đó khắc chữ “Diêu”.

Nhà họ Diêu ta biết.

Nếu nói ngoại gia Lê thị của ta ở Ung Châu cũng thuộc hàng phú hộ, thì đứng trước nhà họ Diêu, e rằng chẳng đáng là gì.

Trong hoàng cung ở kinh thành, có Diêu Quý phi được Thánh thượng sủng ái, là mẫu thân của Thập Tam hoàng tử.

Nhà họ Diêu dưới chân thiên tử, phủ đệ cao rộng, thanh danh hiển hách.

Ở quê nhà Ung Châu, cũng là môn hộ quyền quý, đến cả tri phủ cũng phải cúi đầu khom lưng.

Con mèo ta nhặt được, là của Nhị tiểu thư nhà họ Diêu.

Nàng ấy chính là muội muội ruột của Diêu Quý phi đương triều.

Lúc ấy ta chẳng nghĩ ngợi gì nhiều, đem con mèo nhét vào bao tải, về nhà liền giết thịt.

Mổ bụng moi ruột, trộn lẫn với thịt chó đã lột da, để Lam Quan đẩy xe nhỏ mang vào thành bán cho một tửu lâu.

Tiền bán được, hai đứa ta chia đôi.

Ta không phải người tốt.

Từ nhỏ đã không phải.

Trời sinh tàn nhẫn, lạnh lùng, một chút chân tâm duy nhất, cũng chỉ dành cho mẫu thân ta.

Người nói muốn đưa ta sống những ngày tháng yên ổn.

Ta liền tưởng thật, cũng muốn cùng người sống cho tốt.

Dùng tiền bán thịt chó, ta mua một con gà quay cho người.

Vậy mà khi trở về, người lại ném thẳng nó xuống đất, nhặt lấy một cành cây quất ta ——

“Con mấy ngày liền không về nhà, hóa ra là làm mấy chuyện trộm gà bắt chó này sao?! A Âm, con mới bao nhiêu tuổi chứ?! Sao lại sống thành ra cái bộ dạng này?!”

Người khóc thút thít, ta lại thấy phiền.

Cuối cùng dứt khoát giật lấy cành cây ném xuống đất, nhặt con gà lên, phủi phủi qua loa, rồi xé một cái đùi gà ăn.

Ăn xong, ta nhìn người đang ngồi xổm dưới đất nức nở, nhịn không được nói:

“Mẫu thân, người chấp nhận số mệnh đi. Người sống một đời, đi đến bước nào thì phải chấp nhận cách sống của bước đó.”

“Con làm không được cái danh nữ nhi quan gia kinh thành, người cũng không còn là đại tiểu thư nhà họ Lê, vậy thì phải học cách chấp nhận, rồi cùng nhau sống cho tốt. Con chung quy vẫn chưa đến mức giết người phóng hỏa, cũng không có cái bản lĩnh đó. Người đừng đặt kỳ vọng quá cao vào con. Ở cái thế đạo này, có cơm ăn áo mặc đã là phúc rồi.”

“Không phải như vậy, A Âm, con không nên như thế, đây không phải con đường con nên đi.”

Người ôm mặt, nước mắt theo kẽ ngón tay nhỏ xuống:

“Đều là lỗi của ta… Lúc trước lẽ ra ta nên treo cổ chết ngay trong nhà họ Thôi, cũng đỡ để con bị kéo vào đây, chịu cái kiếp sống nhục nhã này…”

“A Âm, con về Thôi gia đi, vào kinh tìm phụ thân con. Dù gì con cũng là nữ nhi nhà họ Thôi, bọn họ sẽ không bỏ mặc con đâu.”

Ta nghe vậy thì bật cười:

“Thôi đi, hà tất phải như thế? Người chẳng lẽ không hiểu rõ, con dù có về Thôi gia, ngày tháng cũng không dễ chịu gì.”

“Đều tại ta… Đều là lỗi của ta…”

Người khóc lớn, khóc mãi không dừng.

Ta bất đắc dĩ thở dài, xé một cái đùi gà khác, đưa đến trước mặt người:

“Ăn đi, ăn xong cái đùi gà này, con liền tha thứ cho người.”